Edukacja domowa krok po kroku

Minimum raz w roku dziecko jest obowiązane zdać egzamin (bądź egzaminy) z podstawy programowej danego etapu nauczania. Odbywa się to w szkole, do której dziecko jest zapisane, gdyż edukacja domowa nie oznacza, że nie „przynależy” ono do żadnej placówki. Wręcz przeciwnie, musi ono obowiązkowo być zapisane do wybranej przez rodziców. Dzieci uczone w  domu mają prawo uczestniczyć w zajęciach dodatkowych, czy wyjazdach (np. zielonych szkołach) organizowanych przez szkołę na takich samych zasadach jak dzieci uczące się stacjonarnie.

1. Formalności – krok po kroku:
W celu objęcia dziecka nauczaniem domowym, należy uzyskać zgodę dyrektora szkoły.

Do 31 maja danego roku szkolnego należy złożyć:

–  wniosek do dyrektora szkoły, z dołączoną opinią z poradni pedagogiczno-psychologicznej (dowolnie wybranej przez rodzinę: rejonowej lub prywatnej). Opinia psychologiczno-pedagogiczna to standardowy dokument, wskazujący poziom rozwoju funkcji odpowiedzialnych za procesy czytania i pisania oraz poziom społeczno-emocjonalny dziecka.

– oświadczenie rodziców o zapewnieniu dziecku warunków umożliwiających realizację podstawy programowej obowiązującej na danym etapie kształcenia,

–  zobowiązanie rodziców do przystępowania, w każdym roku szkolnym, przez dziecko spełniające obowiązek szkolny lub obowiązek nauki do rocznych egzaminów klasyfikacyjnych.

Na podstawie tych dokumentów dyrektor wydaje zgodę.

Zgodnie z prawem, w oparciu o wymienione dokumenty, dyrektor ma pełne kompetencje, by zezwolić na taką formę nauki i określić jej warunki. Decyzja, zgodnie z zasadami Kodeksu Postępowania Administracyjnego, wydawana jest w formie pisemnej w przeciągu miesiąca. Bardzo często jednak przed jej wydaniem, dyrektor przeprowadza rozmowę z rodzicami. W trakcie takiego spotkania, argumentując swoją decyzję podkreślajcie wyłącznie kwestie związane z dobrem dziecka i pozytywne aspekty nauczania domowego. Warto również przedstawić szczegółowy plan nauki. Jeśli jednak, pomimo spełnienia wymogów formalnych, dyrektor placówki wyda decyzję odmowną, należy ją zaskarżyć, albowiem ustawa nie wymienia przyczyn zezwalających na odmowę.

Należy pamiętać, że edukacja domowa to nie jest szkoła w domu, to jest styl życia i całkiem inne spojrzenie na edukację i wychowanie własnych dzieci.

 2. Edukacja domowa – prawo 

Edukację domową w Polsce umożliwia art. 16 ust. 8 do 14. ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty w następującym brzmieniu:

„8. Na wniosek rodzicow dyrektor odpowiednio publicznego lub niepublicznego przedszkola, szkoły podstawowej, gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej, do ktorej dziecko zostało przyjęte, może zezwolić, w drodze decyzji, na spełnianie przez dziecko odpowiednio obowiązku, o ktorym mowa w art. 14 ust. 3, poza przedszkolem, oddziałem przedszkolnym lub inną formą wychowania przedszkolnego i obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki poza szkołą.

[uwaga! Patrz przepis przejściowy zawarty w art. 14 ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektorych innych ustaw.]

9. (uchylony).

dodaje się ust. 10 . 14 w brzmieniu:

10. Zezwolenie, o ktorym mowa w ust. 8, może być wydane, jeżeli:

1) wniosek o wydanie zezwolenia został złożony do dnia 31 maja;

2) do wniosku dołączono:

1. a) opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej,
2. b) oświadczenie rodzicow o zapewnieniu dziecku warunkow umożliwiających realizację podstawy programowej obowiązującej na danym etapie kształcenia,
3. c) zobowiązanie rodzicow do przystępowania w każdym roku szkolnym przez dziecko spełniające obowiazek szkolny lub obowiazek nauki do rocznych egzaminow klasyfikacyjnych, o ktorych mowa w ust. 11. 

11. Dziecko spełniajace obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą otrzymuje świadectwo ukończenia poszczegolnych klas danej szkoły po zdaniu egzaminow klasyfikacyjnych z zakresu części podstawy programowej obowiązującej na danym etapie kształcenia, uzgodnionej na dany rok szkolny z dyrektorem szkoły, przeprowadzonych zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 4 przez szkołę, ktorej dyrektor zezwoli. na spełnianie obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki poza szkołą. Dziecku takiemu nie ustala się oceny zachowania.
12. Roczna i końcowa klasyfikacja ucznia spełniającego obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą odbywa się zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 4. 27
13. Dziecko spełniające obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą ma prawo uczestniczyć w szkole w nadobowiązkowych zajęciach pozalekcyjnych, o ktorych mowa w art. 64 ust. 1 pkt 4. 

14. Cofnięcie zezwolenia, o ktorym mowa w ust. 8, następuje:

1) na wniosek rodzicow;

2) jeżeli dziecko z przyczyn nieusprawiedliwionych nie przystąpiło do egzaminu klasyfikacyjnego, o ktorym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. c, albo nie zdało rocznych egzaminow klasyfikacyjnych, o ktorych mowa w ust. 10 pkt 2 lit. c;

3) w razie wydania zezwolenia z naruszeniem prawa.”

Nauczanie domowe możemy rozpocząć w dowolnym momencie edukacji naszego dziecka – w dowolnej klasie i momencie roku szkolnego.

Może być nim objęty każdy uczeń, począwszy od klasy „0” poprzez szkołę podstawową, gimnazjum aż do szkoły ponadgimnazjalnej. Zawsze możliwy jest też powrót do tradycyjnej edukacji w szkole.